Aktualny numer
Temat numeru: Zanieczyszczenie środowiska wodnego pozostałościami leków na terenie Polski (artykuł dostępny także w wersji angielskiej). W numerze: różnorodność mikroflory wód oraz metody jej detekcji, woda jako element programu HACCP, główne nieorganiczne jony oraz chlorany (VII) w wodach powierzchniowych pobieranych w okolicach lotniska Katowice-Pyrzowice, aminy biogenne w żywności – charakterystyka, występowanie, zagrożenia, magnetyczny rezonans jądrowy w badaniu jakości żywności. Polecamy: chromatografia gazowa – sposoby identyfikacji i oznaczania wybranych składników wód toaletowych, metody spektroskopowe w badaniach układów biologicznych oraz relację z wizyty w laboratoriach CEZAMAT.
Spis treści
Zanieczyszczenie środowiska wodnego pozostałościami leków na terenie Polski
Farmaceutyki miały być najdoskonalszym wynalazkiem minionego stulecia w walce z wieloma czynnikami chorobotwórczymi, jednak dziś obserwujemy zagrożenia, jakie ze sobą niosą. Obecnie dostępność środków farmakologicznych jest w wielu przypadkach nieograniczona. Powoduje to zaburzenia prawidłowego gospodarowania lekarstwami, a w konsekwencji prowadzi do nagromadzenia farmaceutyków w środowisku wodnym. Artykuł dostępny również w wersji anglojęzycznej.
Różnorodność mikroflory wód oraz metody jej detekcji
Detekcja bakterii w środowisku wodnym jest możliwa dzięki technikom molekularnym, ale dają one jedynie informacje o poziomie zróżnicowania genetycznego i biochemicznego szczepów środowiskowych. Zaawansowane techniki hodowli in situ, zwłaszcza symulujące naturalne środowisko, ko-kultury czy techniki mikrohodowli pojedynczych komórek w systemie mikroprzepływów kropelkowych, mogą mieć szerokie zastosowanie zarówno w detekcji i izolacji szczepów bakterii dotąd niehodowlanych, jak również w badaniach ekologicznych.
Woda jako element programu HACCP
Kontrola jakości wody, która jest istotnym składnikiem wielu produktów spożywczych, ma bezpośredni kontakt z żywnością, jest stosowana w procesach higienizacyjnych lub też używana do produkcji lodu, stanowi istotny element programu HACCP. Artykuł przedstawia przegląd podstawowych wskaźników mikrobiologicznych i fizykochemicznych, które decydują o jakości wody stosowanej w przemyśle spożywczym. Systematycznie aktualizowana wiedza na temat potencjalnych zagrożeń pozwala na prowadzenie właściwej oceny ryzyka oraz skuteczne zarządzanie ryzykiem w celu zminimalizowania zagrożeń mogących mieć wpływ na bezpieczeństwo wody.
Główne nieorganiczne jony oraz chlorany (VII) w wodach powierzchniowych pobieranych w okolicach lotniska Katowice-Pyrzowice
Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 27 listopada 2002 r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać wody powierzchniowe wykorzystywane do zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia spośród oznaczanych jonów maksymalne dopuszczalne stężenia określono tylko dla: fluorków, azotanów (V) oraz chlorków i siarczanów (VI).
Chromatografia gazowa – sposoby identyfikacji i oznaczania wybranych składników wód toaletowych
Badania lotnych związków chemicznych w złożonych mieszaninach takich jak wody toaletowe najczęściej wykonywane są za pomocą techniki chromatografii gazowej. Po przeprowadzeniu przeglądu składów chemicznych dwudziestu losowo wybranych wód toaletowych sporządzono listę najczęściej występujących związków zapachowych, tj.: limonenu, linalolu, cytronellolu oraz izoeugenolu. Celami pracy były: rozdzielenie, identyfikacja i oznaczenie wybranych lotnych składników w produktach perfumeryjnych. Badania prowadzone były za pomocą techniki chromatografii gazowej z detektorem płomieniowo-jonizacyjnym.
Metody spektroskopowe w badaniach układów biologicznych
W opracowaniu zamieszczono opis wraz z przykładami zastosowania wybranych metod spektroskopowych w badaniach białek, komórek czy substancji biologicznie aktywnych. Prezentowane wyniki zostały uzyskane w laboratoriach BioNanoParku.
Magnetyczny rezonans jądrowy w badaniu jakości żywności
W pracy przedstawiono wybrane metody magnetycznego rezonansu jądrowego i analizy sygnału w domenie czasu stosowane do oznaczania zawartości fazy stałej i ciekłej tłuszczu oraz zawartości wody w produktach spożywczych. Poszczególne zastosowania poprzedzone zostały wstępem teoretycznym na temat zjawiska magnetycznego rezonansu jądrowego.
Aminy biogenne w żywności – charakterystyka, występowanie, zagrożenia
Aminy biogenne są azotowymi związkami organicznymi, które powszechnie występują w przyrodzie. Powstają na drodze dekarboksylacji wolnych aminokwasów. Dlatego w szczególności występują w produktach spożywczych zawierających znaczne ilości białka. Enzymy o aktywności dekarboksylaz są wytwarzane przez mikroorganizmy. W związku z tym poziom zawartości amin biogennych w żywności może świadczyć o czystości mikrobiologicznej produktu oraz warunkach higienicznych panujących w zakładzie przetwórczym. Omawiane substancje w niewielkich stężeniach są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Natomiast wzrost ich zawartości na ogół prowadzi do zatrucia organizmu. W artykule scharakteryzowano aminy biogenne pod względem struktury chemicznej, właściwości oraz występowania w żywności.
Laboratoria CEZAMAT pomostem między nauką a biznesem
Centrum Zaawansowanych Materiałów i Technologii CEZAMAT Politechniki Warszawskiej posiada unikatową platformę badań i rozwoju, czyli sieć wyspecjalizowanych laboratoriów wyposażonych w najnowocześniejsze urządzenia oraz niezbędną infrastrukturę. Misją Centrum jest integracja środowiska naukowego i prowadzenie interdyscyplinarnych badań na potrzeby społeczeństwa.
